Letnia Akademia Filmowa w Zwierzyńcu

Właśnie zakończyła się 12. Letnia Akademia Filmowa w Zwierzyńcu (na pięknym Roztoczu, niedaleko Zamościa). Ten znakomity festiwal filmowy trwał od 5 do 15 sierpnia, ale mi udało się tam pojechać zaledwie na cztery całe dni. 

To festiwal naprawdę wyjątkowy. Jego niepowtarzalnym klimat tworzy nie tylko znakomity, ambitny repertuar, ale i urokliwe miasteczko, które wygląda jak wielki park. Można tam naprawdę odpocząć, spacerując spokojnie od jednej sali kinowej do drugiej (wśród drzew, a nie w budynku multipleksu), nie bojąc się, że zabraknie miejsca, biletów, że będą jakieś wielkie tłumy (a tak bywa na wielu innych imprezach tego typu). Filmy wyświetlane są równocześnie w czterech miejscach i trzeba czasem nieźle się nagłówkować który seans wybrać (w sumie są ich setki - także w ramach przeglądów tematycznych). Tak, czy siak, prawdziwie zapalony kinoman może obejrzeć nawet pięć lub sześć tytułów dziennie - ja poprzestawałem jednak na trzech lub czterech. 

LAF to jednak nie tylko filmy, ale i różne imprezy towarzyszące: spektakle teatralne, koncerty, spotkania autorskie z twórcami kina, wreszcie niekończące się dyskusje wśród uczestników. Miłymi akcentami są prelekcje przed filmami, festiwalowa gazetka wychodząca codziennie, bardzo pomocny katalog filmów, różne konkursy etc. 

Zauroczyło mnie to miejsce i mam nadzieję, że uda mi się tam powrócić - może następnym razem na dłużej. Póki co przedstawię większość filmów, które tam obejrzałem (w kolejności z grubsza od tego, który mi się najbardziej podobał). Niestety kilka ciekawych filmów mnie ominęło (m.in. czeski Palacz zwłok, najnowszy Woody Allen, kilka polskich premier).

Wtorek, po świętach  

(Rumunia, 2010)

reż. Radu Muntean

Można by powiedzieć, że to banalna historia małżeńskiej zdrady. Pokazana jest jednak w zupełnie nowy sposób - jakże różny od tego, jakie serwuje nam większość produkcji kinowych i telewizyjnych. Tym samym film przywraca całą wagę tematowi. Jego realizm sprawił, że aż chodziły mi ciarki po plecach. Genialny!

Kieł 

 (Grecja, 2009) 

reż. Giorgos Lanthimos

Oglądałem ten mocny film nie słysząc wcześniej o czym traktuje - tym większe więc było moje zaskoczenie (lepiej chyba nie wiedzieć, więc nie napiszę nic na ten temat). Jest on bardzo nieprzyjemny w oglądaniu i przypomina mi nieco dokonania dwóch Austriaków: Michaela Haneke i Ulricha Siedla - także pod względem jakości.

Drapacz chmur  

(Dania, 2010)
reż. Rune Schjøtt

Ona - niewidoma. On - siedemnastolatek o umyśle dziewięciolatka. Do tego problemy ze stulejką, kastrowanie wieprza po pijaku, kierowca autobusu z wieczną czkawką, rubaszne podstarzałe bliźniaczki w dezabilu itd., itp. - czli duński misz-masz oryginalnych typów. Nade wszystko jest to jednak ciepła i ujmująca historia inicjacyjna (w wielorakim sensie - także tym seksualnym) o potrzebie prywatności i intymności oraz wyzwoleniu się spod kontroli i tyranii. Co ciekawe, może być też odczytywana metaforycznie, na głębszych poziomach (także religijnym i politycznym). A tak poza tym najwyczajniej w świecie film bawi i wzrusza.

Karen płacze w autobusie  

(Kolumbia, 2011)

reż. Gabriel Rojas Vera

Historia Karen (sympatyczna Angela Carrizosa), która "bez powodu" odchodzi od całkiem "normalnego" męża i próbuje sama radzić sobie w świecie. Skromny dramat o subtelnie feministycznej wymowie. Może stosuje parę mało oryginalnych chwytów, ale porusza emocjonalnie. Film słuszny i potrzebny - mężczyznom może bardziej niż kobietom.

W lepszym świecie  

(Dania, Szwecja, 2010)

reż. Susanne Bier

Ogląda się znakomicie: ładne zdjęcia, wciągająca fabuła, aktualność problematyki, która posługując się analogią staje się filozoficzno-etyczną tyradą na najbardziej palące tematy społeczno polityczne (Afryka, terroryzm, europejska tolerancja, wychowanie, konfrontacja ze złem, a nawet z bestialstwem etc.). Film trzyma w napięciu - cały czas mamy wrażenie, że oto za chwilę stanie się coś strasznego. Mimo tych wszystkich niewątpliwych atutów, Susanne Bier grzęźnie momentami w banałach i zbyt stereotypowych rozwiązaniach. Nie udaje jej się także całkowicie uniknąć pułapki sentymentalizmu. I co najgorsze, całość sprawia wrażenie zbytniego wykoncypowania, a film staje się przez to nieco sztuczny. Za mało tu życia, a za dużo papierowych teorii i tez. Chyba najsłabszy ja dotąd obraz tej świetnej skądinąd reżyserki. "Tylko" dobry.

Parking królów 

(Islandia, 2010)

reż. Valdís Óskarsdóttir

Bardzo sympatyczna komedia o lekko czarnym, a raczej szaro-burym zabarwieniu. Fabuła prawie zerowa, za to jeśli już się coś dzieje, są to niespodziewane zwroty akcji. Jakiekolwiek wydarzenia nie są jednak zbytnio potrzebne, bo cała plejada oryginalnych bohaterów (a la Przystanek Alaska i Twin Peaks) wystarczy, by nieźle się ubawić.

Szukając Erica 

(Wielka Brytania, Francja, Włochy, Belgia, Hiszpania, 2009)

reż. Ken Loach

Bardzo przyjemna bajka. Trochę straszna, trochę "magiczna", trochę śmieszna i oczywiście budująca. Bawiłem się świetnie - nie przeszkadzał mi nawet wątek sportowy, który był raczej tłem dla całej wciągającej historii listonosza, jego rodzimy, kumpli, pewnej broni i pewnego gangstera.

Passione 

 (Włochy, USA, 2010)

reż. John Turturro

Dla tych, którzy tak, jak ja, sądzili, że nie istnieje coś takiego, jak dobra muzyka włoska. A także dla miłośników muzyki, Neapolu (i Italii w ogóle). Szkoda tylko, że zabrakło jakiejś spójnej narracji. Film sprawia bowiem wrażenie nieco przypadkowego zlepku teledysków. Można przy nim jednak dobrze odpocząć, wyłączając umysł niemal całkowicie. ;)

Nieściszalni  

(Szwecja, Francja, 2010)

reż. Ola Simonsson, Johannes Stjärne Nilsson

Film twórców niezapomnianych Jabłek Adama. Bardzo pomysłowa i oryginalna komedia, w której można się doszukiwać głębszych sensów, np. na temat roli sztuki w społeczeństwie i ludzkim życiu. Bez wielkich rewelacji, ale obejrzeć można.

Nawet deszcz  

(Hiszpania, Meksyk, Francja, 2010)

reż. Icíar Bollaín

Interesujący pomysł zderzenia wypraw Krzysztofa Kolumba z sytuacją współczesnego wyzysku i uciskania biednej ludności Ameryki Południowej. Zostało to nawet sprawnie zrealizowane, choć ukazane analogie są trochę zbyt oczywiste i przez to ocierają się o trywialność. I nie wiem po co jeszcze ten hollywoodzki sentymentalizm i trochę zbyt "lewacka" słuszność.

Cyrk Columbia  

(Słowenia, Bośnia i Hercegowina, Serbia, Belgia, Francja, Niemcy, Wielka Brytania, 2010)

reż. Danis Tanović

Oglądając ten film o krótkim czasie pokoju między upadkiem komunizmu w byłej Jugosławii, a wybuchem wojny, trzeba wyrzucić z pamięci to, że wyreżyserował go Danis Tanović. Zapomnij o jego genialnym debiucie, jakim była Ziemia niczyja. Wówczas być może będziesz mieć trochę przyjemności i satysfakcji z seansu. Ładne zakończenie.

Po zachodzie 

(Austria, 2010)

reż. Nikolaus Geyrhalter

Dokumentalny. Krótkie migawki nocnego życia z różnych krajów Europy zachodniej (głównie Austria, Niemcy i Anglia). Szpital, posterunek policji, krematorium, dworzec, monitoring miejski, fabryka itd., itp. Bogactwo i różnorodność życia, które interpretować musimy sobie sami. Choć film ogląda się z zainteresowaniem, zaskoczyło mnie to, że wygrał on Planet Doc, jeden z najlepszych festiwali filmu dokumentalnego.

***

Są to filmy lepsze i gorsze, ale trzymają niezły poziom i każdy z nich zasługuje na uwagę. Jeśli kiedykolwiek będziecie mieli okazję je obejrzeć, polecam.